Ngày nay, bóng đá không chỉ là một môn thể thao mà còn là một phần của văn hóa toàn cầu, phản ánh niềm đam mê, sự đoàn kết và tinh thần thi đấu cao thượng của con người. Nhưng điều mà không phải fan bóng đá nào cũng biết chính là nước Anh chính là điểm khởi nguồn của môn thể thao Vua này! Vậy bóng đá ra đời năm nào tại Anh? Cùng chuyên trang Xoilac tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Nguồn gốc của bóng đá từ thời cổ đại
Khi tìm hiểu bóng đá ra đời năm nào, Xoilac Link nhận thấy môn thể thao này thực ra đã xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau từ hàng nghìn năm trước.
Trò chơi cuju tại Trung Quốc
Theo ghi nhận từ các tư liệu, một trong những hình thức sơ khai của bóng đá có thể bắt nguồn từ trò chơi cuju tại Trung Quốc vào khoảng thế kỷ thứ hai đến thế kỷ thứ ba trước Công nguyên. Cuju được chơi bằng một quả bóng làm từ da nhồi lông, trong đó người chơi dùng chân để điều khiển bóng và đưa bóng qua một lỗ tròn trên tấm lưới. Trò chơi này vừa mang tính giải trí, vừa mang tính nghi lễ, thường được tổ chức trong quân đội hoặc cung đình.
Những trò chơi tương tự ở Hy Lạp và La Mã
Không chỉ ở phương Đông, tại phương Tây cũng xuất hiện những trò chơi có nét tương đồng. Người Hy Lạp cổ đại có trò Episkyros, trong khi người La Mã lại ưa chuộng Harpastum. Điểm chung của cả hai trò chơi này là sử dụng trái bóng để tranh tài, song vẫn cho phép người chơi dùng cả tay và chân, thiên về đối kháng thể lực hơn là kỹ thuật như bóng đá ngày nay.
Mặc dù vậy, không có bằng chứng nào khẳng định chắc chắn rằng những trò chơi này là tổ tiên trực tiếp của bóng đá hiện đại. Chúng chỉ cho thấy con người ở nhiều nền văn minh đã sớm có niềm đam mê với việc điều khiển và tranh đoạt trái bóng.
Bóng đá ra đời năm nào tại Anh?
Nhu cầu thống nhất luật chơi
Khi bước vào thế kỷ XIX, bóng đá trở thành trò chơi phổ biến trong các trường học và cộng đồng tại Anh. Tuy nhiên, sự khác biệt về luật lệ khiến việc tổ chức thi đấu gặp nhiều khó khăn. Mỗi khu vực hoặc trường học đều đặt ra những quy tắc riêng, chẳng hạn tại Sheffield có bộ luật Sheffield, trong khi ở Cambridge lại có quy tắc Cambridge. Việc không thống nhất này dẫn đến những tranh cãi và khiến các trận đấu nhiều khi không thể tiến hành suôn sẻ.
Từ thực tế đó, các nhà tổ chức và những người đam mê bóng đá tại Anh đã nhận thấy sự cần thiết của việc thiết lập một bộ luật thống nhất để mọi đội bóng có thể cùng nhau thi đấu mà không xảy ra xung đột.
Sự ra đời của Hiệp hội bóng đá Anh
Ngày 26 tháng 10 năm 1863, một cuộc họp quan trọng được tổ chức tại London, đánh dấu sự ra đời của Hiệp hội bóng đá Anh, gọi tắt là FA. Đây được xem là bước ngoặt lớn trong lịch sử bóng đá hiện đại. Các thành viên tham gia thống nhất ban hành bộ luật chung, trong đó có quy định cấm sử dụng tay để chơi bóng, trừ thủ môn. Quyết định này đã chính thức tạo nên ranh giới rõ ràng giữa bóng đá và môn bóng bầu dục, vốn cho phép ôm và chạy với bóng.
Vai trò của Ebenezer Cobb Morley
Trong số những người có công lớn ở giai đoạn này, Ebenezer Cobb Morley là nhân vật nổi bật nhất. Ông là một luật sư đến từ Hull, được coi là cha đẻ của bóng đá hiện đại. Năm 1863, ông viết thư cho tờ Bell’s Life, đề xuất việc thành lập một cơ quan quản lý bóng đá. Sau đó, Morley trực tiếp tham gia soạn thảo bộ luật bóng đá đầu tiên tại ngôi nhà của mình ở Barnes, London. Bộ luật này đã trở thành nền tảng cho các quy định bóng đá trên toàn thế giới ngày nay. Morley giữ chức thư ký đầu tiên của FA từ năm 1863 đến 1866 và sau đó làm chủ tịch từ 1867 đến 1874.
Những bước phát triển trong thế kỷ XIX
Quy tắc Cambridge và Sheffield
Trước khi FA được thành lập, đã có nhiều nỗ lực nhằm thống nhất luật chơi. Năm 1848, tại Đại học Cambridge, một nhóm sinh viên từ các trường nổi tiếng đã cùng nhau xây dựng bộ luật Cambridge. Dù chưa được tất cả chấp nhận nhưng bộ luật này đã có ảnh hưởng lớn và đặt nền tảng quan trọng cho những quy định sau này.
Bên cạnh đó, vào năm 1857, Câu lạc bộ bóng đá Sheffield ra đời, do những cựu học sinh sáng lập. Họ cũng soạn thảo luật Sheffield, tạo nên một phong trào bóng đá sôi nổi ở khu vực công nghiệp miền Bắc nước Anh. Đến năm 1867, Hiệp hội bóng đá Sheffield được thành lập, minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của trò chơi này ngay cả trước khi FA ra đời.
Từ sân trường đến xã hội
Ban đầu, bóng đá chủ yếu gắn liền với môi trường học đường. Nhưng chỉ trong một thời gian ngắn, nó đã trở thành thú vui giải trí được ưa chuộng trong xã hội, đặc biệt là tầng lớp công nhân tại các thành phố công nghiệp. Tính đơn giản, dễ chơi và mang tính tập thể của bóng đá đã giúp môn thể thao này nhanh chóng chiếm lĩnh trái tim của nhiều người.
Bóng đá tại Thế vận hội Olympic
Với sự thống nhất về luật lệ, bóng đá dần lan rộng khỏi phạm vi nước Anh. Bước ngoặt quan trọng là khi bóng đá được đưa vào chương trình Thế vận hội Olympic mùa hè tại Paris năm 1900. Dù ban đầu chưa được chú ý nhiều nhưng sự kiện này đã giúp bóng đá có thêm vị thế trên trường quốc tế.
Tiền đề cho FIFA và World Cup
Từ Anh, bóng đá nhanh chóng được du nhập sang các quốc gia châu Âu và nhiều châu lục khác. Năm 1904, Liên đoàn bóng đá thế giới, tức FIFA, được thành lập, chính thức đánh dấu kỷ nguyên toàn cầu hóa của môn thể thao này. Đỉnh cao của quá trình đó là năm 1930, khi giải vô địch bóng đá thế giới lần đầu tiên được tổ chức tại Uruguay, mở ra sân chơi lớn nhất hành tinh mà cho đến nay vẫn là giải đấu được hàng tỷ người theo dõi.
Kết luận
Những thông tin lý giải bóng đá ra đời năm nào tại anh đã phần nào phản ánh lịch sử bóng đá hiện đại là câu chuyện về sự kết hợp giữa truyền thống lâu đời và nhu cầu hội nhập của xã hội công nghiệp Anh thế kỷ XIX. Đến thời điểm hiện tại, bóng đá là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người, gắn liền với các tin chuyển nhượng cầu thủ, màn trình diễn của các huyền thoại đồng thời đánh dấu vị thế khác nhau của các nền bóng đá,… cực kì đặc sắc!